Na een warme dag… Slakkeninvasie in de avond
Het was zo’n zwoele voorjaarsavond waarop je voelt: de tuin leeft. Na een warme dag besloot ik de planten wat verlichting te geven met de gieter met water uit de regenton waar nog wat in zat. Nog geen vijf minuten later kropen ze van alle kanten tevoorschijn naaktslakken. Grote naaktslakken, glimmend in het schemerlicht, als stille saboteurs van alles wat groeit.
De eerste avond verzamelde ik er meer dan dertig. Een paar dagen later: opnieuw. Alsof ze met z’n allen hadden afgesproken dat dit dé plek was voor een ‘midnight snack’. En als je goed kijkt: overal zitten ze. Onder potten, tegen stelen, onder de bladeren, maar ook tussen onze houten paaltjes. Onzichtbaar overdag, maar zodra de lucht afkoelt en de bodem nat is, begint hun jacht.
Waarom zie je ze overdag niet?
Slakken zijn meesters in verstoppen. Ze houden van vocht en donker, en kunnen zich urenlang schuilhouden in spleten, onder stenen of in de schaduw van blad. Pas als de zon verdwijnt en de tuin bevochtigd wordt, door regen, een gieter, of gewoon een goeie sproeibeurt kruipen ze tevoorschijn.
Ze volgen geursporen, feromonen, en… water. Sproeien in de avond is ideaal voor je planten, maar dus ook voor slakken. Geen wonder dat mijn zorgvuldig geplaatste Digitalis Purpurea (vingerhoedskruid) en Aquilegia vulgaris (wilde akelei) ineens verdacht aangevreten ogen.
De schade die slakken aanrichten
Slakken eten met raspende mondjes waarmee ze zacht blad letterlijk schrapen. Dat maakt ze fan van jonge zaailingen, kruiden als basilicum, en tere soorten zoals de Digitalis purpurea (vingerhoedskruid). Je ziet het aan rafelige randen, slijmsporen, en bladeren die ‘s nachts nog prachtig waren, maar ‘s ochtends verdwenen zijn.
Wat kun je doen? Van handmatig tot slim ingrijpen
Slakken rapen
Simpel en effectief. Met een zaklamp en een emmer raap je ze ’s avonds van je planten af. Je leert je tuin er trouwens ook beter door kennen, vooral als je ontdekt waar ze zich graag verstoppen. Onder potten, tussen bladresten of zelfs in de oksels van planten.
Maar wat doe je vervolgens met die slakken?
Je kunt ze uitzetten buiten je tuin, op minstens twintig tot dertig meter afstand zodat ze niet terugkeren. Denk aan een slootrand, braakliggend veldje of compostplek. Heb je kippen, eenden of egels in de buurt? Dan zijn slakken een smakelijke traktatie. Heb je geen goede uitzetplek, dan kun je ze invriezen. Zet ze in een afgesloten bakje in de vriezer, dat is de meest diervriendelijke manier om ze te doden. Daarna kun je ze composteren of ondergraven als natuurlijke meststof.
Gebruik geen zout. Dat is pijnlijk voor het dier en totaal onnodig.
Een extra tip: verwijder regelmatig aangevreten bladeren, zoals die van de Digitalis purpurea. Zo verminder je schuilplaatsen en het risico op herbesmetting. Tegelijk houd je je tuin luchtiger en aantrekkelijker voor natuurlijke bondgenoten zoals loopkevers, vogels of padden.
Slakken barrières
Sommige materialen schrikken slakken af. Zo vormen koperen ringen een lichte elektrische lading die ze niet graag oversteken. Ook scherpe materialen zoals eierschalen, houtsnippers of lavagruis kunnen helpen. Deze methoden zijn vooral effectief in combinatie met andere maatregelen. Bij langdurige regen werken ze vaak minder goed.
Plaats barrières vooral rond jonge of kwetsbare planten, zoals net uitgeplante zaailingen of bladgroenten.
Natuurlijke vijanden lokken
Slakken hebben gelukkig ook natuurlijke vijanden. Denk aan egels, padden, vogels, spitsmuizen en bepaalde loopkevers. Door je tuin uitnodigend te maken met takkenrillen, bladeren op een hoop of een ongestoorde hoek geef je deze bondgenoten de ruimte. Vermijd pesticiden, ook de “milde” varianten, want die verstoren het bodemleven waar veel van deze dieren afhankelijk van zijn.
Planten die slakken mijden
Niet alle planten zijn even aantrekkelijk voor slakken. Soorten met behaarde, taaie of sterk geurende bladeren worden vaak met rust gelaten. Zet deze strategisch in rondom kwetsbare planten of als borderbeplanting om schade te beperken.
Biologische bestrijding
Wil je het probleem aanpakken zonder gif? Dat kan. Nematoden, oftewel aaltjes, zijn microscopisch kleine beestjes die naaktslakken van binnenuit doden. Ook bestaan er slakkenkorrels op basis van ijzerfosfaat. Die zijn effectief en veilig voor kinderen, huisdieren, egels en vogels.
Wij gebruiken zelf de biologische producten van Rootsum.nl. Deze webshop richt zich op het versterken van biodiversiteit en verkoopt alleen producten zonder gif. Precies wat past bij een tuin zoals de Inheemse Oase.
Maar… niet elk diertje is je vijand
Naast slakken zie ik ook veel mieren, pissebedden en bladluizen. Waar ik vroeger meteen naar de spuit zou grijpen kijk ik nu anders.
Mieren helpen bij het opruimen van restjes. Pissebedden versnellen compostering. En bladluizen trekken lieveheersbeestjes aan. In een tuin waar je ruimte geeft aan natuurlijke processen ontstaat balans. Geen perfectie maar wél leven.
Onze aanpak in Inheemse Oase
We zijn niet anti-slak, maar we zijn ook niet naïef. We grijpen in als het moet, en observeren de rest. Soms rapen we ze. Soms zetten we een afschrikmiddel in. Maar altijd met respect voor het grotere geheel.
En eerlijk is eerlijk: de schijnaugurk (Akebia quinata) in de wadi trekt zich nergens iets van aan. Die groeit gewoon rustig door alsof er nooit een slak bestaan heeft.
Zelf slakken bestrijden zonder gif?
Bekijk de ecologische producten van Rootsum.nl — biologisch, diervriendelijk en in lijn met de visie van een natuurlijke tuin.
En deel vooral: hoe pak jij het aan in jouw tuin? Laat gerust een reactie achter!
Trackbacks/Pingbacks